Cha mẹ cần làm gì khi có con là đứa trẻ bi quan

 

Con tôi là một đứa trẻ thông minh nhưng có các biểu hiện của một người bi quan. Nó luôn nghĩ đến những tình huống xấu nhất. Khi chuẩn bị đi dự tiệc nó cho rằng buổi tiệc đó chán ngắt, không thoải mái. Cả nhà chuẩn bị đi chơi thì nó nghĩ rằng trời sẽ mưa hoặc xe sẽ bị hỏng. Khi thi trượt nó cho rằng việc đó phụ thuộc vào một điều gì khác chứ không liên quan đến khả năng của nó. Nó luôn tin học tài thi phận và số nó luon đen đủi. Nó khiến cả nhà mất vui. Tôi vừa thương, vừa giận và vừa lo lắng cho nó. Tôi nên làm gì?

1. Bi quan là gì, dấu hiệu của đứa trẻ bi quan

Bi quan được định nghĩa là một thái độ khiến một người luôn mong đợi điều tồi tệ nhất sẽ xảy ra với họ. Trong khi được định nghĩa là một thái độ, chủ nghĩa bi quan cũng được coi là một đặc điểm tính cách. Khi quan sát chủ nghĩa bi quan, nó bị ảnh hưởng bởi cái mà các nhà nghiên cứu gọi là phong cách nhận thức hoặc giải thích. Những phong cách này đề cập đến cách mọi người hiểu về các sự kiện xảy ra trong cuộc sống hàng ngày của họ.

Điều này có thể ảnh hưởng đến cách họ đối phó với các tình huống và ra quyết định trong cuộc sống.

Lạc quan và bi quan không nhất thiết phải là những cấu trúc hoàn toàn trái ngược nhau, như thường được cho là như vậy. Thay vào đó, chúng có thể được coi là một sự liên tục: Một người có thể duy trì sự lạc quan về một số lĩnh vực của cuộc sống và có xu hướng bi quan trong các lĩnh vực khác.

Bi quan không phải là một đặc điểm mà hầu hết mọi người mong muốn. Nó liên quan đến sự tiêu cực, , trầm cảm và các rối loạn tâm trạng khác. Tuy nhiên, suy nghĩ tiêu cực ở mức độ vừa phải không nhất thiết là hoàn toàn xấu.

Trong khi các yếu tố góp phần tạo nên chủ nghĩa bi quan chủ yếu là tiêu cực, thì chủ nghĩa bi quan cũng có mặt tích cực. Trên thực tế, có thể có một số lợi ích thực sự đối với một liều lượng bi quan lành mạnh.

Những người bi quan thường chuẩn bị tốt hơn cho những thời điểm khó khăn và có thể tránh được những rủi ro mà những người có suy nghĩ lạc quan hơn có thể bỏ qua. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người bi quan có xu hướng thấy trước những trở ngại dễ dàng hơn vì họ cho rằng mọi thứ sẽ không như ý muốn, nghĩa là họ có nhiều khả năng lên kế hoạch cho những khó khăn.

Dấu hiệu bi quan

Làm thế nào bạn có thể biết nếu bạn hoặc ai đó bạn biết có thể là một người bi quan? Dấu hiệu bi quan bao gồm:

Luôn truy tìm tận cùng gốc rễ của mỗi sự tồi tệ, đau buồn

Ghen ghét, đố kỵ và hoài nghi đối với mọi người

Thường có suy nghĩ chính những người xung quanh chính là nguyên khiến bạn có cuộc sống bế tắc, đau khổ

Thường có biểu hiện tự ti, rụt rè, không dám đối diện hay nhìn thẳng vào người khác

Không theo đuổi những gì bạn muốn bởi vì bạn nghĩ rằng bạn có thể sẽ thất bại.

Có xu hướng tập trung vào những gì có thể sai trong một tình huống.

Thường nghĩ rằng rủi ro hầu như luôn lớn hơn lợi ích.

Gặp phải hội chứng kẻ mạo danh và đánh giá thấp khả năng của mình.

Có xu hướng tập trung vào khuyết điểm hoặc điểm yếu của mình hơn là điểm mạnh.

Thường cảm thấy khó chịu với những người có thái độ lạc quan.

Thường tham gia vào những cuộc độc thoại tiêu cực

Cho rằng tất cả những điều tốt đẹp cuối cùng sẽ kết thúc.

Thấy dễ dàng sống với hiện trạng hơn là thay đổi mọi thứ để tốt hơn.

2, Nguồn gốc, yếu tố ảnh hưởng của bi quan

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự bi quan ở con người:

Cảm giác bi quan thường xuất hiện do những trải nghiệm tồi tệ trong quá khứ.

Bi quan cũng xuất hiện do ảnh hưởng từ những người xung quanh cũng theo chủ nghĩa bi quan và thường xuyên kể về những trải nghiệm của họ.

Bi quan cũng có thể xảy ra khi bạn có những niềm tin về tiêu cực, chúng sẽ làm bạn với những điều tiêu cực và bạn sẽ tự cho rằng điều tồi tệ hơn nhất định sẽ xảy ra.

Yếu tố về di truyền hay môi trường cũng sẽ sinh ra những người bi quan. Tuy nhiên với yếu tố gen thì cảm giác này thường sẽ không hoạt động nếu như bạn không trải qua những cảm giác tồi tệ.

Sự bi quan cũng do các yếu tố từ truyền thông, từ gia đình hay là những người bạn xung quanh.

Những người bị trầm cảm thường cũng sẽ có cảm giác bi quan và khó có thể nghĩ tới một viễn cảnh tích cực hơn trong tương lai.

Người tự ti cũng thường xuyên tự tạo cho mình sự bi quan và nghĩ rằng mình không đủ khả năng để thành công.

3. Hệ quả của bi quan

Có một số nhược điểm rõ ràng của việc quá bi quan. Một số cạm bẫy chính của việc quá bi quan là:

Sống trong những suy nghĩ tiêu cực là không tốt cho hạnh phúc. Các nghiên cứu cho thấy rằng phụ nữ có thể có tỷ lệ trầm cảm cao hơn vì họ có tỷ lệ nghiền ngẫm, nghiền ngẫm và suy ngẫm cao hơn. Nghiền ngẫm và nghiền ngẫm đều là những thành phần của lối suy nghĩ bi quan.

Suy nghĩ tiêu cực quá mức góp phần gây ra trầm cảm và lo lắng. Các triệu chứng chính của chứng rối loạn lo âu là lo lắng quá mức, suy nghĩ vẩn vơ và nghĩ đến tình huống xấu nhất. Tương tự như vậy, tâm trạng thấp, suy nghĩ tiêu cực, lòng tự trọng thấp và lo lắng không chỉ là đặc điểm của những người có suy nghĩ bi quan mà còn là những yếu tố dẫn đến trầm cảm.

Chủ nghĩa bi quan góp phần gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Một triển vọng tiêu cực có liên quan đến một số rủi ro sức khỏe tăng cao khác, chẳng hạn như bệnh tim và tỷ lệ tử vong chung.

Những người bi quan có xu hướng căng thẳng hơn và ít kỹ năng đối phó hơn. Một nghiên cứu cho thấy ở những người lớn tuổi, tính bi quan có tương quan với mức độ căng thẳng cao hơn, tập trung nhiều hơn vào những phần kém tích cực hơn trong cuộc sống của họ và có xu hướng nhìn lại cuộc sống với nhiều điều tiêu cực hơn nói chung, làm giảm sự hài lòng trong cuộc sống.

Những người bi quan có xu hướng trải nghiệm sự cô lập nhiều hơn, xung đột và căng thẳng lớn hơn, sức khỏe kém hơn và giảm hạnh phúc. Ngược lại, những người lạc quan trải nghiệm mức độ căng thẳng lành mạnh hơn và nhận thức cao hơn về sự hài lòng trong cuộc sống.

Một yếu tố đáng lo ngại khác của chủ nghĩa bi quan là nó có thể khiến tình huống căng thẳng trở nên tồi tệ hơn thực tế. Mặt khác, suy nghĩ lạc quan hơn có thể giúp ích đáng kể khi đương đầu với các sự kiện đầy thử thách.

4. Cha mẹ nên làm gì khi có con theo chủ nghĩa bi quan

4. 1. Cha mẹ cần nhìn lại chính mình 

Trẻ em không sinh ra đã bi quan, vậy con bạn có được thái độ này từ đâu? Từ anh chị em? Bạn? Người hàng xóm? Họ hàng? Chính vì thế điều đầu tiên phải làm là kiểm tra lại hành vi của chính bạn để chắc chắn xem bạn có phải là tấm gương bi quan mà con đã sao chép hay không. Hãy xem xét những gợi ý sau để cân  nhắc xem bạn lạc quan hơn hay bi quan hơn trong cách xử lý các sự kiện hàng ngày đó và liệu có lẽ bạn chính là nguồn gốc:

 Một sự kiện bi thảm trên thế giới được chiếu trên TV: Bạn có nói rằng có thể có là một kết quả thảm khốc, hay bày tỏ quan điểm của bạn rằng các nhà lãnh đạo thế giới sẽ có thể giải quyết nó?

Bạn đang phải đối mặt với một trở ngại lớn về tài chính: Bạn có bày tỏ mối lo ngại rằng mình sẽ chịu tổn thất nghiêm trọng mà có thể không bao giờ bù đắp được hay đưa ra lời động viên rằng bạn sẽ có thể trang trải cuộc sống?

Bạn và người bạn thân của mình có xích mích: Bạn đổ lỗi cho bạn mình vì đã gây ra xích mích, hay truyền đạt rằng hai bạn sẽ giải quyết mọi việc và vẫn là bạn bè?

Con bạn có học bạ kém: Bạn bảo con đừng lo lắng vì những người phụ nữ trong gia đình bạn không bao giờ giỏi toán, hay lên kế hoạch giúp con cải thiện điểm số vì bạn biết con có năng lực?

Một người bạn lớn tuổi bị ốm nặng: Bạn có bày tỏ sự lo lắng rằng bạn của bạn có thể không bao giờ hồi phục, hoặc bày tỏ niềm tin của bạn rằng cô ấy sẽ khỏe lại nhờ tinh thần bền bỉ và sự chăm sóc y tế tuyệt vời mà cô ấy đang nhận được?

Đảm bảo rằng phản ứng của bạn đối với các sự kiện trong cuộc sống là những phản ứng mà bạn muốn con mình bắt chước. Cố gắng giúp con bạn kết giao với những người có cách nhìn lạc quan hơn. Trẻ em tiếp thu thái độ của chúng ta.

4.2. Tìm kiếm điều tích cực. Bắt đầu nhấn mạnh một triển vọng lạc quan hơn trong nhà của bạn để con bạn nhìn thấy những mặt tốt của cuộc sống thay vì những mặt tiêu cực. Dưới đây là một số cách để tìm kiếm sự tích cực như một gia đình:

• Theo dõi những gì con bạn xem và đọc. Sự tấn công liên tục của những tin tức u ám có thể ảnh hưởng đến cách nhìn của một đứa trẻ. Đón xem những bộ phim tài liệu nâng cao tinh thần và những bộ phim truyền cảm hứng. Tập trung vào những tin tốt đang xảy ra trên thế giới và chia sẻ nó với con bạn.

• Bắt đầu báo cáo “Tin tốt lành”. Cân nhắc việc bắt đầu bữa tối của bạn với một bản Báo cáo Tin tốt, trong đó mỗi thành viên trong gia đình báo cáo một điều gì đó tích cực đã xảy ra trong ngày. Cắt những câu chuyện tin tức thực tế từ tờ báo và chia sẻ chúng với con bạn. Hoặc thiết lập một truyền thống vào ban đêm để xem lại những phần tốt đẹp trong ngày của con bạn, đồng thời chia sẻ những điểm nổi bật của bạn. Làm như vậy là một cách quý giá để dành những giờ thức cuối cùng với con bạn, cũng như để thấm nhuần thói quen tìm kiếm những điều tốt đẹp trong cuộc sống.

• Chia sẻ những câu chuyện lạc quan. Hãy tìm những ví dụ về những cá nhân đã phải chịu đựng những trở ngại to lớn nhưng không suy nghĩ bi quan và luôn theo đuổi ước mơ của họ. Chia sẻ chúng với trẻ em của bạn. Dưới đây là một vài điều: Giáo viên âm nhạc của Beethoven nói với ông rằng ông là một nhà soạn nhạc vô vọng; Michael Jordan bị loại khỏi đội bóng rổ trường trung học của anh ấy; Walt Disney phá sản và suy nhược thần kinh; Louisa May Alcott đã bị vô số nhà xuất bản từ chối, họ nói với cô rằng sẽ chẳng có ai đọc Little Women.

4.3. Dạy con cách đương đầu với lối suy nghĩ bi quan. 

• Đối mặt với suy nghĩ bi quan: Dạy con bạn “nói lại với giọng điệu bi quan” để bé học cách không lắng nghe nó. Một cách để làm như vậy là lấy chính bạn làm ví dụ (và thoải mái hư cấu, miễn là con bạn hiểu được vấn đề). “Tôi nhớ khi tôi bằng tuổi bạn. Ngay trước khi tôi làm bài kiểm tra, một giọng nói bên trong tôi sẽ nói: 'Bạn sẽ làm bài không tốt đâu.' Tôi đã học cách phản bác lại điều đó. Tôi sẽ nói với nó: 'Tôi sẽ cố gắng hết sức. Nếu tôi cố gắng hết sức, tôi sẽ làm được.’ Chẳng mấy chốc, giọng nói nhỏ dần đi vì tôi từ chối nghe nó. Khi bạn nghe thấy giọng nói đó, hãy nói chuyện với nó và nói rằng nó sai.” Cuốn sách Giải phóng con bạn khỏi suy nghĩ tiêu cực của Tamar Chansky là cuốn sách cha mẹ phải đọc và đưa ra vô số chiến lược để xây dựng khả năng phục hồi của trẻ.

4.4. Cân bằng quan điểm bi quan của họ. Những đứa trẻ hay hoài nghi có thể bị mắc kẹt trong lối suy nghĩ bi quan, chỉ nhìn thấy mặt tiêu cực và thổi phồng mọi thứ một cách lệch lạc khiến chúng bỏ lỡ mặt tích cực. Vì vậy, hãy cung cấp cho con bạn một quan điểm cân bằng hơn để giúp trẻ học cách chống lại những lời nói bi quan bên trong của chính mình. Giả sử con trai bạn không đi dự sinh nhật một người bạn vì nó nghĩ không ai thích nó. Đưa ra một quan điểm cân bằng hơn: “Nếu cô ấy không thích bạn, thì bạn đã không bao giờ được mời.” Giả sử đứa lớn nhất của bạn làm hỏng bài kiểm tra toán và nói rằng nó không bao giờ có thể làm đúng bất cứ điều gì. Phản đối bình luận của anh ấy: “Tôi thấy bạn buồn như thế nào, nhưng không ai có thể giỏi mọi thứ. Bạn giỏi về lịch sử và nghệ thuật. Trong khi chờ đợi, chúng ta hãy tìm ra cách giúp cải thiện môn toán của bạn.”

4.5. Khuyến khích những suy nghĩ tích cực. Những đứa trẻ bi quan thường nghĩ đến kết cục u ám và “những khả năng xấu” trong bất kỳ tình huống nào khiến chúng có thể đánh đổi rất nhiều khả năng thành công của mình. Hãy thử những cách này để giúp con bạn suy nghĩ về những kết quả có thể xảy ra để trẻ có nhiều khả năng đánh giá thực tế hơn trước khi đưa ra quyết định. Đặt câu hỏi “Nếu như?” “Điều gì có thể xảy ra nếu bạn thử điều đó?” “Điều gì có thể xảy ra nếu bạn không thử?”

• Cân nhắc những ưu và nhược điểm. “Tất cả những điều tốt đẹp có thể xảy ra nếu bạn chọn điều đó là gì? Những điều xấu là gì? Bây giờ hãy cân nhắc điều tốt với điều xấu.” “Có nhiều kết quả tốt hơn hay xấu hơn?”

• Kể tên điều tồi tệ nhất. Hỏi, "Điều tồi tệ nhất có thể xảy ra là gì?" Sau đó, giúp anh ta xác định xem kết quả có thực sự tồi tệ như vậy không, cũng như tìm ra cách để đối phó với nó.

6. Nhận ra và tán thưởng những suy nghĩ lạc quan của con. Thay đổi luôn khó khăn—đặc biệt là khi bạn đang cố gắng thay đổi một thái độ đã trở thành một thói quen ăn sâu. Vì vậy, hãy cảnh giác với những lúc con bạn thốt ra những câu nói lạc quan. Nếu bạn không tìm kiếm hành vi đó, bạn có thể bỏ lỡ những khoảnh khắc khi con bạn đang thử một cách tiếp cận mới. Vì vậy, bất cứ khi nào bạn nghe thấy sự lạc quan, hãy thừa nhận nó. Chỉ cần chắc chắn để nhắc nhở con bạn về những gì nó sa id lạc quan và tại sao bạn đánh giá cao nhận xét: “Tôi biết các bài kiểm tra toán của bạn khó như thế nào. Nhưng nói rằng bạn nghĩ rằng bạn sẽ làm tốt hơn là rất lạc quan. Tôi chắc rằng bạn sẽ làm tốt hơn vì bạn đã học rất chăm chỉ.” “Con trai, mẹ rất vui khi con nói rằng con sẽ cố gắng hết sức để tự buộc dây giày. Cách để tích cực!

7. Kiểm tra thực tế. Nếu bạn đã thử tất cả các kỹ thuật này mà con bạn vẫn tiếp tục bi quan, thì có hai lựa chọn nữa để xem xét. Đầu tiên, những lời phàn nàn tiêu cực của con bạn có chính đáng không? Chẳng hạn, liệu anh ấy có thực sự cam chịu trượt bài kiểm tra đó vì lớp học quá cấp tốc không? Có phải những đứa trẻ khác chế giễu cậu ấy vì cậu ấy thực sự hành động kỳ quặc hoặc ăn mặc quá “lố” không? Nếu vậy, đã đến lúc kiểm tra những kỳ vọng của bạn và đảm bảo rằng chúng thực tế đối với con bạn. Cho nó học một lớp toán kém nâng cao hơn và tìm cho nó một gia sư, đăng ký cho nó một lớp học xây dựng các kỹ năng xã hội. Thứ hai, hãy chắc chắn rằng sự bi quan của con bạn không thực sự là trầm cảm hay tức giận sâu xa. Nếu đúng như vậy, hãy nhờ một chuyên gia sức khỏe tâm thần đã qua đào tạo giúp đỡ anh ấy.

Hãy chú ý đến điều này!

Nếu cách nhìn bi quan của con bạn là một sự thay đổi đột ngột so với bản chất lạc quan hơn của nó, thì hãy xem xét kỹ hơn nguyên nhân có thể là gì. Sau đây là một số khả năng:

 • Thuốc men. Một số loại thuốc—cả thuốc mua tự do và thuốc kê đơn—có thể gây ra các triệu chứng giống như trầm cảm. Xem xét với dược sĩ và bác sĩ của bạn về tác dụng phụ của bất kỳ loại thuốc nào mà con bạn hiện đang dùng. Ngoài ra, hãy kiểm tra để đảm bảo rằng đơn thuốc của bạn không bị con bạn hoặc bạn bè của chúng “mượn”.

• Lạm dụng chất kích thích. Đối với trẻ lớn hơn, việc lạm dụng chất kích thích, nghiện xi-rô cảm lạnh và ho, hoặc steroid cũng có thể góp phần gây ra sự bi quan. Đừng bỏ qua điều này như một khả năng.

• Sự kiện chấn thương. Có phải một sự kiện đau buồn cụ thể nào đó (chẳng hạn như tai nạn, cái chết của người thân, hỏa hoạn, lũ lụt, cha mẹ nhập ngũ) có làm mất đi quan điểm sống mới này không? Nếu vậy, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ của một cố vấn để đảm bảo rằng sự bi quan của con bạn không phải do căng thẳng hoặc đau buồn sau chấn thương.

• Vấn đề sức khỏe hoặc tình cảm. Bi quan có thể là dấu hiệu của những vấn đề nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như các vấn đề về sức khỏe thể chất, lo lắng, lòng tự trọng thấp, chấn thương hoặc trầm cảm. Nếu bạn nghĩ rằng bất kỳ vấn đề sâu xa nào trong số này có thể là nguyên nhân, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ một chuyên gia được đào tạo.