Tôi
quá shock! Chuyện gì đã xảy ra thế? Đó có phải con tôi không.
Đứa trẻ từng ngồi trong lòng tôi tại các sự kiện công cộng ba năm trước giờ
không muốn ngồi gần tôi nữa. Đứa
trẻ bám dính tôi không dời nửa bước ngày nào giờ gạt tay tôi ra khi tôi muốn
cùng nó chụp ảnh trong bữa tiệc sinh nhật. Nó không muốn tôi tham dự buổi biểu
diễn văn nghệ của nó. Nó hành động như thể không
muốn có tôi trong đời.
Đó không phải là cảm xúc cá biệt của một phụ huynh có con vừa bước vào tuổi teen, nó là cảm xúc khá phổ biến đối với những ai có con đầu bước vào cái tuổi “dở hơi” này. Khoảng cách cảm xúc mà chúng ta cảm thấy đó là dấu hiệu cho thấy vai trò làm cha mẹ của chúng ta đang thay đổi và cần phải thay đổi.
Những
bậc cha mẹ không nhận ra sự thay đổi này là tự nhiên và tất yếu thường sẽ
shock. Họ, những người hoặc không muốn, không chấp nhận hoặc không biết cách đối
phó với nó sẽ rơi vào trạng thái hỗn loạn, hỗn loạn về cảm xúc (giữa kiểm soát
và uông bỏ, giữa buồn và vui…), bối rối về vai trò (không biết nên đóng vai trò
gì trong đời sống của con..), thậm chí có thể rơi vào hội chứng rối loạn vai
trò Mẹ (cha) con (Mother-Child Role Confusion). Sự cân bằng nếu không được tái
lập, rất có thể hậu quả là thời kỳ niên thiếu của con trải qua là một cơn bão,
một cơn lũ cuốn trôi tất cả, phá hủy mối quan hệ và có thể để lại những vết sẹo
lâu dài
Thay đổi vai trò của cha mẹ là điều tất yếu
Trong thời thơ ấu
và giữa thời thơ ấu (3–12 tuổi), trẻ em mong đợi chúng ta đóng vai trò tích cực
với tư cách là nhân vật có thẩm quyền chính trong cuộc sống của chúng. Chúng cần
sự hướng dẫn và hỗ trợ tích cực của chúng ta trên sân chơi cuộc sống. Khi tuổi
vị thành niên bắt đầu, điều này thay đổi. Đứa trẻ đã phụ thuộc vào chúng ta trong nhiều năm, nay muốn chúng ta đứng ngoài lề sân chơi cuộc sống của chúng, nhưng vẫn
cần và mong muốn những hỗ trợ tối quan trọng của chúng ta với tư cách làm cha mẹ.
Một vai trò mới mà chúng ta và chính con chúng ta chưa thực sự hình dung một
cách rõ ràng.
Một
số cha mẹ nhận ra điều đó và nhầm tưởng, vai trò cha mẹ kiểm soát và nuôi dưỡng
đã kết thúc, hãy trao trả tự do, đặc quyền, trách nhiệm và những hậu quả đi kèm
cho chúng. Cha mẹ bắt đầu buông tay. Và kết quả, thực tế, con chưa đủ trưởng
thành, không thể gánh vác, cảm thấy bị bỏ rơi, trượt dài trong những lỗi lầm..
Một
số cha mẹ cho rằng đó là nổi loạn, cần thắt chặt hơn nữa những nguyên tắc, giới
hạn cũ, con bị tù túng trong tình yêu thương độc hại và kiểm soát. Xung đột, mất
kết nối, nổi loạn, và thúc thủ…
Một
số cha mẹ nhận thấy giờ con đã lớn, mối quan hệ bạn bè đồng trang lứa ảnh hưởng
lên con nhiều hơn cha mẹ, chúng cố gắng thay đổi, thay đổi để giống như đứa trẻ,
để trở thành bạn của con mà không biết rằng, con có rất rất rất nhiều bạn,
nhưng chỉ có một cha mẹ. Không thể đánh đổi vai trò của một bậc cha mẹ tích cực
để có thêm một mối quan hệ bạn bè giả tạo và hời hợt. Không còn cha mẹ, người
có thể hướng dẫn, giáo dục, hỗ trợ, giang tay khi con gặp những vấn đề vượt
ngoài tầm của những quan hệ bạn bè..
Vậy
ta phải làm sao???
Thanh thiếu niên
muốn, và sẵn sàng tăng
cường tự do, độc lập và đặc quyền. Chúng háo hức xác định lại các quy tắc cơ bản
của thời thơ ấu và cảm thấy mình đã trưởng thành để không cần
phải tuân thủ nó, đồng thời khẳng định nhiều quyền kiểm
soát và quyền lực hơn đối với cuộc sống của chúng.
Điều này có nghĩa là chúng ta nên từ bỏ quyền lực của mình và học một hệ thống
đào tạo mới? Không. Những điều cơ bản vẫn được áp dụng.
Thanh thiếu niên cần
những giới hạn rõ ràng, vững chắc của chúng ta để hướng dẫn việc thử nghiệm và
khám phá của chúng nhiều hơn so với trước đây. Chúng cần sự khuyến khích của chúng
ta, sự hướng dẫn của chúng ta trong việc giải quyết vấn đề. Chúng cần những hậu quả mang tính
hướng dẫn của chúng ta khi chúng vượt
qua những giới hạn. Điều này sẽ không thay đổi. Nhưng
chúng ta sẽ cần phải điều chỉnh vai trò và phương pháp của mình để đáp ứng nhu
cầu của một người trẻ lớn hơn và có năng lực hơn—một người lớn mới nổi.
Đứa con tuổi teen cần gì ở bố mẹ???
Thật
khó khăn để có thể có bảng mô tả công việc của một người làm cha mẹ, người cung
cấp dịch vụ free. Đó dịch vụ đưa đón, dịch vụ nấu ăn, dịch vụ
dọn dẹp, người lập kế hoạch hoạt động, tư vấn thời trang, cố vấn các mối quan hệ,
gia sư cá nhân, người lập kế hoạch giáo dục, người kỷ luật, dịch vụ ngân hàng,
cố vấn sức khỏe, tư vấn về nghi thức xã giao, cố vấn tinh thần quản lý rủi ro,
cố vấn tránh thai, huấn luyện lái xe, quản lý thời gian, cố vấn, trọng tài, người
giám sát công việc, người lập kế hoạch nghề nghiệp, nhân viên quản chế, dịch vụ
cứu hộ, một bờ vai để khóc… Một danh
sách đầy đủ sẽ dài nhiều trang.
Làm thế nào để cha
mẹ sắp xếp tất cả các vai trò này một cách hiệu quả. Tất cả những gì chúng ta
có thể làm là cố gắng hết sức và điều tốt nhất của chúng ta nên bắt đầu bằng việc
tập trung vào những nhiệm vụ quan trọng nhấtNhững
nhiệm vụ xuất phá từ nhu cầu có thật và chính đáng của những đứa trẻ tuổi teen
của ta.
Chúng
cần một huấn luyện viên đứng bên ngoài đường pith
Không
chỉ có bạn với tư cách cha mẹ bối rối, dứa trẻ bước vào tuổi vị thành niên bản
thân nó đã là một khối mâu thuẫn nội tại, chúng bối rối không kém. Đó là mọt sự
mâu thuẫn tất yếu khi một cá nhân muốn có tự do, độc lập, tự chủ nhưng lại chưa
tự tin, và thực tế chưa đủ khả năng để tiếp nhận và xử lý những đặc quyền đó. Chúng
có thực sự muốn chúng ta từ bỏ nhiều quyền hành của cha mẹ mình không? Có và
không. “Có” áp dụng khi thanh thiếu niên muốn có không gian để khám phá và thử
các đặc quyền mới mà không có sự can thiệp của người lớn. Câu trả lời “không”
được áp dụng khi mọi thứ không diễn ra suôn sẻ, khi chúng gặp rắc rối và nhận
ra rằng chúng chưa sẵn sàng để đối mặt với sự tự do và đặc quyền mà chúng rất
mong muốn có được. Nói tóm lại, chúng muốn bạn trở nên mạnh mẽ và tham gia khi chúng
cần bạn mạnh mẽ và tham gia, và chúng muốn bạn trở nên thụ động và ít tham gia
hơn khi chúng cần bạn như vậy. Làm sao bạn biết khi nào chúng cần bạn theo cách
này hay cách khác? Thông thường, bạn không biết. Có lẽ là đoán và cảm nhận với trực giác của cha mẹ mà thôi.
Chúng muốn bạn trở
thành một nhân vật có quyền lực mạnh mẽ khi chúng cần bạn như vậy, nhưng chúng không
muốn nghĩ về bạn như vậy. Thanh thiếu niên thích coi mình là những kẻ tự do, ít nhất là trong mắt bạn bè của chúng.
Bạn phải là một bậc cha mẹ mạnh mẽ để đóng
vai này trong trò chơi ảo này của chúng, nhưng đó là ảo mộng
mà con bạn cần bạn gìn giữ. Miễn là bạn biết sự thật, bạn có thể vượt qua vùng
nước âm u này mà ít bối rối hơn.
Đó
thực sự là một huấn luyện viên lành nghề bên ngoài đường pith
Huấn luyện viên phải
thay đổi giữa vai trò tích cực trong quá trình luyện tập và vai trò thụ động
trong trò chơi, nhưng khi trò chơi đang diễn ra, huấn luyện viên sẽ đứng ngoài
cuộc. Đó là nơi họ thực hiện vai trò lãnh đạo của mình. Sân chơi là của cầu thủ, cầu thủ lf nhân vật chính, người
quyết định, họ được tự do thể hiện những gì mà HLV đã đào tạo họ,
nhưng các huấn luyện viên luôn sẵn sàng bước vào và đưa ra những quyết định khó
khăn khi cần thiết và hỗ trợ các cầu thủ khi chúng bị thương hoặc gặp khó khăn.
Các huấn luyện
viên phải lưu ý rằng mục tiêu chính của họ là giúp các cầu thủ cải thiện kỹ năng của chúng và trở nên thành công.
Để đạt được mục tiêu này, các huấn luyện viên phải cung cấp các quy tắc cơ bản
mà người chơi cần để đi đúng hướng, hướng dẫn chúng cần để cải thiện kỹ năng của
mình và những người chơi hỗ trợ cần thể hiện tốt nhất. Khi trận đấu kết thúc,
các huấn luyện viên ăn mừng thành công của các cầu thủ và an ủi chúng sau thất
bại. Huán luyện viên này phải tạo được
cảm giác luôn bên các cầu thủ dù thất bại hay thành công và không bao giờ rút lại
tình yêu của mình.
Bạn đã sẵn sàng để
huấn luyện từ bên lề? Nếu đúng như vậy, cả bạn và con bạn sẽ có một quá trình
chuyển đổi dễ dàng hơn sang tuổi vị thành niên. Nhưng bạn vẫn cần phải điều chỉnh
một số phương pháp hướng dẫn của mình để đáp ứng nhu cầu của một người trẻ lớn
tuổi hơn và có năng lực hơn. Hãy xem con bạn cần gì nhất ở bạn.
Chúng cần một mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng-yêu thương và thấu hiểu
Nghiên cứu cho thấy
thanh thiếu niên tôn trọng cha mẹ ít có khả năng gặp các sự cố lớn trong thười kì niên thiếu.
Nhưng phát triển một mối quan hệ tích cực, tôn trọng với người muốn tạo khoảng
cách với bạn không phải là nhiệm vụ dễ dàng. Cố lên. Nỗ lực của bạn là điều xứng đáng.
Làm thế nào để bạn
tạo ra một mối quan hệ tôn trọng với một người ít muốn có bạn trong cuộc sống của
họ? Hãy thực hiện và kiên định gắn
bó với những điều cơ bản. Một trong những cách tốt nhất để có được sự tôn trọng
là tôn trọng lẫn nahu và bạn đóng vai trò là
người nêu gương, làm mẫu. Bạn có thể làm điều này theo một
số cách: thông qua việc thiết lập giới hạn và thực hành giải quyết vấn đề cũng
như trong giao tiếp hàng ngày của bạn. Hãy
tôn trọng những mong muốn độc lập của con bạn, việc nó được đáp ứng hay không
phụ thuộc vào mức độ sẵn sàng đảm nhận của con. Hãy nghĩ đến khát khao thời niên
thiếu của bạn để dễ dàng tôn trọng chúng hơn. Hãy để con bạn tôn trọng bạn vì tình
yêu, sự trải nghiệm và khả năng và sự sẵn sàng trợ giúp mà bạn dành cho chúng.
Chúng cần những giới hạn rõ ràng, chắc chắn để hướng dẫn thử nghiệm
Tất
cả thanh thiếu niên đều thử thách giới hạn. Việc thử thách giới hạn là một
trong những công việc quan trọng nhất của chúng trong thời kỳ thanh thiếu niên.
Thanh thiếu niên cần phải thử thách để khám phá những gì chúng có thể và không
thể xử lý được và chúng muốn trở thành ai. Làm thế nào chúng ta có thể giúp đỡ?
Chúng tôi có thể
giúp đỡ bằng cách cung cấp một con đường rõ ràng, chắc chắn để hướng dẫn chúng khám
phá. Con đường rõ ràng nhất luôn là con đường dễ đi nhất. Cha mẹ phải học cách tạo ra một con đường vững chắc và tôn trọng cho con mình, tránh những giới hạn dễ dãi, hay khắt
khe. Các cha mẹ cũng phải học cách giữ
chúng trên con đường đó và hướng dẫn chúng an toàn vượt qua khó khăn của tuổi mới
lớn.
Chúng cần cha mẹ hỗ trợ để kiểm tra sự sẵn sàng tự chủ
Kiểm tra giới hạn
là công việc của con bạn. Kiểm tra mức độ sẵn sàng nên là của bạn. Tuổi và khả
năng của con bạn không phải là yếu tố quan trọng nhất cần xem xét khi quyết định
có nên tăng quyền tự do và đặc quyền của con bạn hay không. Vấn đề quan trọng
nhất là sự sẵn sàng. Nhiều thanh thiếu niên đủ lớn và có khả năng xử lý các quyền
tự do và đặc quyền ngày càng tăng, nhưng chúng có thể không sẵn sàng làm điều
này một cách nhất quán vì chúng thiếu khả năng phán đoán hoặc kiểm soát xung lực
để đưa ra những lựa chọn tốt nhất quán.
Làm thế nào để bạn
xác định sự sẵn sàng của con bạn? Không có bộ tiêu chuẩn chung. Sự sẵn sàng
thay đổi từ thiếu niên này sang thiếu niên khác.
Phụ huynh phải đưa
ra quyết định của mình trên cơ sở từng trường hợp. Hãy đặt câu hỏi về mức độ sẵn sàng và kiểm tra nó.
Hành vi của con bạn sẽ cho bạn thấy những gì chúng sẵn sàng xử lý. Quá trình
này là hợp tác, không đối nghịch. Bạn có thể tìm hiểu cùng với con bạn những gì
chúng sẵn sàng xử lý.
Chúng cần sự hỗ trợ cho sự độc lập
Giới
hạn mà cha mẹ thiết lập có thể hỗ trợ sự độc lập và tự khám phá khi chúng cung
cấp những bức tường mà thanh thiếu niên cần để hướng dẫn việc khám phá của họ.
Giới hạn cũng có thể trở thành chướng ngại vật cho việc tự khám phá khi chúng
được sử dụng cho mục đích kiểm soát hoặc trong những tình huống không cần
thiết. Những giới hạn quá khắt khe, nhỏ nhặt không cần thiết, không liên quan
đến sự an toàn hay vi phạm đạo đức như trang phục, sở thích cá nhân chỉ khhiến
trẻ cảm thấy bị tù túng, mất độc lập và bị lôi kéo vào một cuộc tranh giành
quyền lực không cần thiết.
Để đảm bảo rằng
các giới hạn của chúng ta có tác dụng như mong đợi, chúng ta cần tự hỏi mình một
số câu hỏi trước khi sử dụng chúng. Chúng ta đang cố gắng đạt được điều gì với
giới hạn của mình? Chúng
có thực sự cần thiết không? Chúng ta đang cố gắng hướng dẫn hay ngăn chặn sự
khám phá của con mình? Nếu mục tiêu của chúng ta là ngăn chặn việc thăm dò, thì
chúng ta nên mong đợi một mối quan hệ xấu đi và tranh giành quyền lực. Các giới
hạn nên thúc đẩy sự phát triển chứ không phải kìm hãm nó.
Thực
ra việc đặt các giới hạn là không quá nhiều, đó chỉ là các vấn đề liên quan đến
duy trì sự sống và các vấn đề đạo đức. Bằng cách duy trì
sự sống, tôi đang đề cập đến các hoạt động như đánh răng, tắm rửa, học đọc và
viết, và phát triển các ân sủng xã hội như cách cư xử và tôn trọng người khác.
Những kỹ năng như vậy trang bị cho một đứa trẻ để đối phó với những phức tạp của
cuộc sống. Còn lại hầu hết các vấn đề
khác đều có thể thương lượng và không nhất thiết đặt các giới hạn. như vậy
chúng ta sẽ tránh được hết các xung đột của chúng ta với
con cái xảy ra trên các khía cạnh của cuộc sống thực sự khá tầm thường và không
cần thiết chút nào.
Chúng cần hỗ trợ các kỹ năng giải quyết vấn đề
Thanh thiếu niên
có khả năng trí tuệ để lập kế hoạch cho tương lai, cân nhắc các lựa chọn của
mình và đưa ra những lựa chọn sáng suốt. Điều này có nghĩa là chúng sẽ tự động
làm như vậy? Không. Có khả năng và thành thạo kỹ năng là hai điều khác nhau. Vẫn
còn một bước quan trọng cần phải xảy ra. Thanh thiếu niên cần được dạy cách sử
dụng trí tuệ của mình để giải quyết vấn đề. Nếu bạn có mối quan hệ tích cực,
tôn trọng với con mình, chúng có thể chấp nhận, thậm chí hoan nghênh sự giúp đỡ
của bạn trong lĩnh vực này. Nếu không, bạn có thể gặp phải nhiều sự kháng cự
hơn là hợp tác. Bạn sẽ cần phải giải quyết mối quan hệ trước khi bạn được giúp
đỡ nhiều.
Khám phá các lựa
chọn là một phương pháp hiệu quả để giúp thanh thiếu niên nhìn về phía trước và
khám phá những gì nằm trên con đường của họ: trở ngại, lựa chọn, hướng hành động
và hậu quả liên quan đến các lựa chọn và hành động khác nhau. Vai trò của bạn
là trở thành một người hướng dẫn và một ban âm thanh. Bạn đặt câu hỏi, cung cấp
phản hồi và khuyến khích thử nghiệm và khám phá thêm. Mục tiêu là giúp thanh
thiếu niên tự khám phá ra những lựa chọn tốt nhất của mình.
Sẽ không dễ dàng
hơn nếu chỉ bảo chúng phải làm gì? Vâng, nó sẽ, nhưng đó là điều cuối cùng mà hầu
hết thanh thiếu niên muốn. Nói cho thanh thiếu niên biết những gì phía trước và
những lựa chọn mà chúng nên đưa ra không đòi hỏi chúng phải suy nghĩ nhiều về
phía trước. Tại sao? Ai đang làm tất cả các suy nghĩ và giải quyết vấn đề? Cha
mẹ. Mục tiêu của chúng ta là giúp thanh thiếu niên tự suy nghĩ và tự đưa ra quyết
định.
Quy trình này hiệu
quả nhất khi được thực hiện trong bầu không khí tin cậy và tôn trọng lẫn nhau.
Đây không phải là lúc để diễn thuyết, chỉ trích, đánh giá giá trị hoặc cảm xúc
mạnh mẽ sẽ làm hỏng quá trình.
Lời cuối
Khi trẻ em bước
vào tuổi vị thành niên , chúng muốn và cần chúng ta chuyển từ vai trò trực tiếp
và tích cực với tư cách là nhân vật có thẩm quyền chính sang một nhân vật nền
dường như ít liên quan hơn, huấn luyện từ bên lề. Vai trò mà chúng muốn chúng
tôi đóng đầy mâu thuẫn. Hầu hết thanh thiếu niên muốn, và vẫn cần, chúng tôi trở
thành nhân vật có quyền lực trung tâm trong cuộc sống của họ, nhưng chúng không
muốn nghĩ về chúng tôi như vậy. Chúng thích coi mình là những đại lý tự do, những
người có thể tự quản lý công việc của mình.
Nhưng đại đa số
thanh thiếu niên chưa sẵn sàng trở thành “người
tự do” hoặc tự quản lý công việc của mình. Chúng vẫn cần những giới hạn chắc chắn
của chúng ta để hướng dẫn việc thử nghiệm và khám phá, sự khuyến khích của
chúng ta, sự hỗ trợ của chúng ta trong việc giải quyết vấn đề và những hệ quả
mang tính hướng dẫn của chúng ta khi chúng chọn học những bài học của mình một
cách khó khăn. Chúng vẫn cần chúng ta mạnh mẽ, nhưng chúng muốn chúng ta thể hiện
sức mạnh của mình từ bên lề. Bạn đã sẵn sàng để huấn luyện từ bên lề? Trong phạm
vi của bạn, cả bạn và con bạn sẽ được hưởng một quá trình chuyển đổi suôn sẻ
hơn sang tuổi vị thành niên.
Bạn nên tập trung năng lượng của mình vào đâu trong vai trò huấn luyện mới? Hãy nghe theo lời khuyên của những huấn luyện viên tuyệt vời khác và tập trung vào những điều quan trọng nhất, những điều cơ bản: phát triển mối quan hệ tôn trọng, đặt ra những giới hạn rõ ràng, chắc chắn và hỗ trợ kiểm tra mức độ sẵn sàng cũng như kỹ năng giải quyết vấn đề. Những điều cơ bản sẽ không làm bạn thất vọng.
Comments
Post a Comment
Hãy để lại ý kiến của bạn tại đây